Sny pojawiają się w wyniku skomplikowanego procesu, który wykorzystuje hipokamp, obszar mózgu związany z pamięcią. Życie jest inspiracją dla marzeń sennych. Sytuacje, jakich doświadczamy w ciągu dnia, są zwykle źródłem obrazów, które mózg generuje podczas snu. Ale jakie są mechanizmy pozwalające nam budować te obrazy? Co oznaczają nasze senne marzenia?
Zjawisko śnienia jest jedną z najtrudniejszych zagadek nauki. Sny są bardzo skomplikowane, nie można ich analizować bezpośrednio – zawsze jedynie przez śniącego. Nie pomaga także fakt, że z każdą mijającą minutą zapominamy coraz więcej szczegółów o tym, o czym śniliśmy. Jednak specjaliści stale próbują dokładnie zbadać to zjawisko.
Od lat na temat snów toczy się wiele dyskusji. Wspomnienia ludzi, miejsc, czynności, które wykonujemy lub emocje, które odczuwamy, znajdują odzwierciedlenie w snach, ale zwykle są tak fragmentaryczne, że nie można przewidzieć, jak i kiedy się pojawią.
Badania ujawniają, że tworzenie snów jest związane ze wspomnieniami i regionem hipokampu znajdującym się poniżej kory mózgowej i że odgrywa on ważną rolę w pamięci.
Kilka z tych scenariuszy snów prawdopodobnie jest Ci znanych: latanie, upadek, wspinanie się, próba ucieczki przed zagrożeniem, całowanie tajemniczego nieznajomego, nagłe pojawienie się w drugiej klasie, a następnie porwanie przez tornado. Jak powstają sny?
Przede wszystkim, aby śnić, trzeba najpierw oczywiście zasnąć. Naukowcy uważają, że adenozyna, naturalny związek chemiczny, gromadzi się w krwi podczas godzin czuwania, powodując zasypianie. Stopniowo serce i częstość oddechów zwalniają, a wszystkie mięśnie ciała coraz bardziej się rozluźniają.
Po około 90 minutach, gdy większość osób zapada w głęboki sen, organizm wchodzi w cykl snu charakteryzujący się szybkimi ruchami oczu, zwany snem REM. Faza REM jest najbardziej intensywnym okresem snu.
Większość ciała nadal odpoczywa podczas fazy REM, ale mózg pozostaje prawie tak aktywny, jak na jawie. Sygnały motoryczne wysyłane z mózgu do organizmu są hamowane przez pewne neuroprzekaźniki, które chwilowo nas paraliżują. Bez nich biegalibyśmy w piżamie, uciekając przed potworami albo próbując latać.
Uważa się, że obrazy snów pochodzą z wizualnego obszaru kory mózgowej, istoty szarej mózgu i centrum umysłu pamięci, czujności, świadomości i myśli. Podczas gdy część obszaru widzenia, która przechwytuje nowe obrazy, zasypia razem z Tobą, część, która interpretuje obrazy, pozostaje w pełni obudzona. Więc w zasadzie Twój mózg wraca do pracy, próbując nadać sens wszystkim tym małym fragmentom pamięci i wyobraźni.
Sen składa się z dwóch etapów: senności i ospałości. Senność charakteryzuje się utratą napięcia mięśniowego i spowolnieniem akcji serca przed zaśnięciem.
Cykl snu trwa od 90 do 120 minut. Cykle te, które mogą występować z częstotliwością od 3 do 5 na dobę, przeplatane są krótkimi okresami bezsenności zwanymi snem pośrednim. Jednak śpiący nie jest świadom tych krótkich chwil. Gdy tylko ponownie wejdzie w fazę powolnego snu, wystarczy 10 minut, aby sen został wymazany z pamięci. Dlatego większość ludzi pamięta tylko sen, który poprzedził ich przebudzenie.
Trudno jest wyjaśnić, dlaczego śnimy. Naukowcy spędzili niezliczone godziny na analizie danych dotyczących aktywności mózgu podczas snu, próbując określić cel i mechanizm fantastycznych historii ze snów. Psychologowie badają dzienniki snów swoich pacjentów i omawiają z nimi ich symbolikę, próbując wydobyć jakieś znaczenie z tej mieszanki obrazów.
Teorie są liczne i wszystkie próbują odpowiedzieć na to samo pytanie. Z jednej strony są ci, którzy myślą, że sny są przypadkowymi obrazami, a z drugiej ci, którzy uważają, że to, co postrzegane jest okiem naszego umysłu, ma głęboki sens. Zygmunt Freud postrzegał sny jako spełnienie życzenia lub historie o ukrytym znaczeniu, które mogą pomóc zgłębiać temat psychiki człowieka. Inni zastanawiali się, czy sny pomagają zarządzać nastrojem, organizować wspomnienia lub po prostu tworzyć konteksty dla przypadkowych strumieni świadomości, które mózg odbiera, gdy ciało śpi.
Badacze z Harvardu rozwinęli teorię, aby wypełnić lukę między nauką a psychologią. Odkryli, że kiedy ludziom mówiono, żeby o czymś nie myśleli, te myśli częściej pojawiały się w ich snach. To naukowo potwierdzałoby pogląd, że podczas snu mamy do czynienia z rzeczami, o których nie myślimy, gdy nie śpimy. Jest to sprzeczne z teorią, która obrazuje sny tylko jako przypadkowy strumień sygnałów nerwowych.
Przeczytaj też: Czy poranne drzemki są zdrowe? Odpowiedź na to pytanie może Cię zaskoczyć
Zdjęcie główne: pixabay/ pexels.com
